نابودی گنج بزرگ داریوش اول

تصاویر: نابودی آخرین بقایای کاخ داریوش اول
کاخ زمستانی داریوش اول هخامنشی در نزدیکی خلیج فارس 33 سال پس از سر برآوردن از دل خاک این روزها به دلیل عدم محافظت و سهل انگاری در حال نابودی تدریجی است.

این بنای هخامنشی پس از این همه مدت که از دل خاک بیرون آمده هیچ‌گاه به‌اندازه‌ای که شایسته و درخور یک بنای معماری منحصر به فرد مربوط به بیش از دو هزار سال قبل باشد، مورد توجه قرار نگرفته است.

آنگونه که عکس‌های این گزارش نشان می‌دهد، این بنا که نشانی از تمدن پرشکوه و غرورانگیز کشورمان در آن دروان بود، این روزها به وضعیتی تاثر برانگیز دچار شده است؛ به گونه‌ای که پایه ستونهای سنگی کاخ در هوای شرجی، مرطوب و گرم برازجان در حال اضمحلال و پودر شدن است.

بر اساس مدارک و شواهد موجود نوع و جنس سنگ‌های کاخ بردک سیاه فاقد موارد مشابه در دیگر بناهای تاریخی در ایران و دیگر نقاط جهان است چرا که در ساخت این بنا از سنگهایی با دو رنگ سیاه و روشن استفاده شده و علاوه بر آن نوع تراشها و سنگبری به کار رفته در ساخت این کاخ نیز بی نظیر است.

 


معماری کاخ بردک سیاه مشابه کاخ آپادانا و دارای 36 ستون بوده است

این کاخ که تالار مرکزی آن مشابه کاخ آپادانا و دارای 36 ستون بوده یکی از بناهای مهم تاریخی استان بوشهر در 12 کیلومتری شمال شهر برازجان میان نخلستانهای روستای درودگاه در محل تلاقی دو رودخانه شاپور و دالکی قرار گرفته است.

کاخ بردک سیاه در سال 1354 در کاوشهای باستان شناسانه گروهی از باستانشناسان کشور به سرپرستی احسان یغمایی از زیر خاک بیرون آورده شد.

این کاخ تنها بنای به جامانده از دوران هخامنشی در این سرزمین نیست بلکه علاوه بر آن دو کاخ دیگر مربوط به دوران همین امپراطوری به نامهای " کاخ چرخاب " و " کاخ سنگ سیاه " نیز در نزدیکی شهر برازجان وجود دارد که بقایای آنها نیز در کاوش سالهای اخیر از دل خاک بیرون آورده شده است.

البته بقایای این کاخها نیز مانند کاخ بردک سیاه در وضعیت چندان مطلوبی به سر نمی‌برد و هر روز در معرض تخریب بیش از پیش و جدی قرار دارد.

 


در ساخت این کاخ از دو نوع سنگ سیاه و روشن استفاده شده است

به گفته برخی از کارشناسان باستان شناسی جلگه برازجان در دوره هخامنشی اهمیت فراوان داشته و علت آن نیز این بوده که ایران در دوره هخامنشی صاحب نیروی دریایی شد و توانست از راه دریا به تجارت و کشور گشایی بپردازد.

علت انتخاب این جلگه نزدیکی آن به خلیج فارس و در پی آن تسلط بر راههای تجاری منطقه و تحت نظر داشتن آبراهه‌های جنوبی از لحاظ سیاسی و اقتصادی بوده است. تمامی این مسائل وسیله برپایی کاخهایی در این منطقه را فراهم آورده است.

کشفیات باستان شناسان و کاوشگرانی که کاخ هخامنشی بردک سیاه را از دل خاک بیرون آورده‌اند تنها به به بقایای خود کاخ محدود نبود بلکه آنها در حین کاوشهای خود به اشیائی همچون یک دسته خنجر زنانه ساخته شده از جنس عاج به همراه چند قطعه ابزار تزیینی برخورد کردند که می‌تواند نشانی از سکونت زنان در این کاخ باشد.

 


بسیاری از سنگ‌های به کار رفته در ساخت کاخ بردک سیاه به دلیل عدم محافظت از بین رفته است

همچنین از دیگر موارد کشف شده در کاخ بردک سیاه که شاید بتوان آنها را مهمترین یافته‌های این کاخ دانست 4 قطعه سنگین طلا که وزن کل آنها به سه کیلو و 200 گرم می‌رسد بوده است. هنوز کاربرد دقیق سه قطعه از این طلاها مشخص نیست اما برخی بر این عقیده‌اند که ممکن است آنها روکشهای زرین درهای چوبی تالار یا سنگ بنای کاخ باشند چرا که غالبا در دوران هخامنشی سنگ بنای کاخها بر روی ورقه‌ای ضخیم و زرین از طلا حک می‌شده است.

همچنین در رابطه با قطعه چهارم این طلاها نیز اینگونه بر می‌آید که این قطعه قسمت بالای یک جام زرین هخامنشی باشد که زیر لبه آن یک خط ساده حک شده است.

در موردی دیگر که در کاوشهای سال 84 کاخ بردک سیاه کشف شده و بقایای آن هم اکنون به شکلی غیر استاندارد و بدون محافظت در محوطه کاخ افتاده است نقش برجسته‌ای حکاکی شده بر سنگ سیاه است که شاه را به همراه ملازمش که چتری آفتابگیر در دست دارد در حین ترک کاخ نشان می‌دهد.

 


نقش برجسته سنگ سیاه به دست آمده در این کاخ در محوطه کاخ به حال خود رها شده است

در این نقش برجسته که آن را متعلق به داریوش اول می‌دانند تاج شاه دارای سطحی صاف و بدون تزیین است و این احتمال را قوت می‌بخشد که تاج همانند تاجهای برخی نقش برجسته‌های تخت جمشید روکشی از طلا داشته است. به همراه این نقش برجسته، سنگ نوشته‌ای به خط میخی و زبان "بابلی نو" و تعداد زیادی قطعه سنگ یافت شد که این قطعه سنگها نقشهای مختلفی چون دست، دسته سایبان با بخشی از تاج شاهی، ریش مجعد و بخشهایی از صورت و گوشه چشم دارند.

 


جنس و رنگ سنگ‌های استفاده شده در ساخت این کاخ در نوع خود منحصر به فرد بود

با این همه این نقش برجسته منحصر به فرد که حکایت کننده بخش مهمی از تاریخ هخامنشیان در این گوشه از جغرافیای ایران است در زیر آفتاب سوزان جنوب به حال خود رها شده و تنها نگهبان این محوطه تاریخی از سر دلسوزی چادر کهنه ماشین خود را به عنوان حفاظ بر بالای آن قرار داده است.

بنا به گفته برخی منابع محلی کاخ بردک سیاه در طول سالهای گذشته نیز به شدت مورد تخریب کشاورزان منطقه قرار گرفته است به شکلی که عدم زه کشی زمینهای اطراف باعث شده آبیاری زمینهای کشاورزی سبب تخریب آثار بر جای مانده از کاخ شود و همچنین عوارض جوی و سرازیر شدن آب حاصل از بارشها به گودال محل پایه ستونهای کاخ نیز به جریان تخریب کمک کرده است.

 


در محافظت از بقایای کاخ بردک سیاه ابتدایی‌ترین راهکارها اتخاذ شده است

مجموع این عوامل و نبود یک نظارت کارشناسی شده دست به دست هم داده تا بسیاری از ته ستونهای کاخ شکسته یا جابجا شده و برخی از آنها نیز ترکیب اولیه خود را از دست بدهند. البته به همه اینها نیز باید به حفاریهای غیر مجاز زیاد در محوطه کاخ و اطراف آن را نیز اشاره کرد که سهم عمده‌ای در این فرایند تخریب داشته است.

با این وجود و پس از توصیه‌ها و تذکرهای فراوان کارشناسان و علاقمندان میراث فرهنگی کشور سازمان میراث فرهنگی استان بوشهر اعلام کرد این سازمان با انجام مطالعات باستان‌شناسی و بررسی ژئوفیزیک زمینهای اطراف کاخ بردک سیاه درصدد تعیین حریم دقیق و محدوده آثار پیرامون این محوطه تاریخی است.

این خبر را چندی پیش احمد دشتی رئیس این سازمان در گفتگو با خبرگزاری مهر اعلام کرده و افزوده بود: حفاظت از کاخهای هخامنشی استان بوشهر وارد مرحله جدیدی شده است. در حال حاضر تملک زمینهای کاخ بردک سیاه انجام شده و پوشش کامل به منظور حفاظت از کاخ در مقابل عوامل طبیعی هم ‌چون باد و باران و نصب تابلوهای گردشگران با استانداردهای اداره راه و ترابری به همراه مسافت سنج نیز صورت گرفته است.

با وجود این گفته‌های امیدبخش رئیس سازمان میراث فرهنگی استان بوشهر باید گفت اگرچه حجم بلاهایی که تا کنون بر سر کاخ هخامنشی و پر شکوه بردک سیاه برازجان آمده است با هیچ حفاظت و مرمتی قابل بازگشت نیست اما اگر مسئولان کمر همت برای جلوگیری از تخریب بیشتر آن ببندند جای قدردانی و سپاس دارد.


منبع خبر : تابناک

آموزش کامل گنج یابی در ایران (پکیچ دفینه و زیرخاکی مشک آبادی)

تمام اطلاعات و منابع مهم گنج یابی و دفینه یابی به زبان فارسی در این مجموعه موجود است. دانلود بزرگترین مجموعه آموزش کامل گنج یابی و نشانه های دفینه (پکیج دفینه و زیرخاکی مشک آبادی) مجموعه بزرگ و کم نظیر آموزش کامل گنج یابی در ایران، اولین کامل ترین پکیچ گنج یابی و نشانه های ...

دریافت فایل

دیوار گنج گرگان

دیوار گرگان در مناطق کوهستانى 2و در دشت 10 متر عرض داشته و آجرهاى بزرگ آن ابعاد 41 در 41 و قطر 10 سانتیمتر در دهها کوره آجرپزى پخت می‌شده است. بسته به خاک منطقه‌اى که آجر پخته می‌شد رنگ آن از نخودى تا قرمز فرق می‌کند. خندقى 30 مترى هم در جلوى دیوار کنده شده که آب از طریق آن به دشتها و کوره‌هاى مسیر مى رسید. از ارتفاعات پیشکمر تا روستاى زاو در پارک ملى گلستان که 35 کیلومتر است بخشهایى از دیوار سالم‌تر باقى مانده و با حفارى در چندین نقطه خوشبختانه بقایایى دیوار از زیر خاک بیرون آمده است....

قزل آلان (ديوار بزرگ گرگان)

قزل آلان یا مار سرخ (دیوار بزرگ گرگان) طولانی‌ترین اثر معمارى ایران باستان و پس از دیوار چین دومین دیوار تاریخى تاریخى قاره آسیا با 200 کیلومتر طول ، در دشت گرگان و ترکمن صحرا قرار دارد. این دیوار از شرق دریاى خزر در خواجه نفس شروع و از شمال آق‌قلعه و گمشیان گذشته پس از پیمودن شمال گنبد به طرف شمال غرب رفته و در کوه‌هاى پیش‌کمر محو می‌شود.

در نوشته‌هاى تاریخى ، دیوار بزرگ گرگان را که مانعى در برابر بیابان‌گردان آسیاى میانه بوده به نامهاى سد سکندر ، سد انوشیروان ، سد فیروز ، دیوار دفاعى و … نامیده‌اند و مطالب گوناگونى در مورد آن بیان داشته‌اند.

نخستین پژوهشهاى باستان‌شناسى این دیوار توسط ژاک دمرگان فرانسوى درست در 100 سال پیش صورت گرفت که بخشى ار مسیر دیوار را از روى نقشه ترسیم نمود. بعد از او باستان‌شناس فرانسوى (آرن) در سال 1312 خورشیدى بخشى از دیوار گرگان را به صورت پیمایشى، شناسایى و معرفى کرد. در سال 1316 خورشیدى اریک اشمیت آمریکایى با پرواز بر فراز منطقه ، خط قرمز رنگى را بر روى زمین مشاهده کرد که با پیچ و تاب از دریا به سمت کوه‌‌هاى پیش‌کمر در شرق استان ادامه یافته است. او با دیدن این منظره عجیب این پرواز را بار دیگر تکرار کرد و با تهیه عکسهاى هوایى گام مهمى در شناسایى دیوار برداشت. بعد از ان دکتر محمد یوسف کیانى در سال 1350 با پرواز مجدد بر روى دیوار موفق به برداشتن عکسهاى جالب توجهى از دیوار شد و طول دیوار را 175 کیلومتر با 32 قطعه وابسته شناسایى کرد.

در سال 1378 با شروع ساخت سد گلستان بخشى از مسیر دیوار در و محدوده کانال آبیارى و زهکشى سد قرارگرفت و بنابر ضرورت حفظ دیوار آب سد از طریق دو کانال از زیر دیوار هدایت شد. بعد از آن در سال 1381 ، دیوار در شش فصل کاوش شد که اطلاعات فراوانى از آن به دست آمد. به طورى که هم اکنون باستان‌شناسان طول دیوار را 200 کیلومتر می‌دانند. از آنجایى که در برخى از نوشته‌هاى این دیوار تا مرو ادامه داشته ، باستان‌شناسان احتمال می‌دهند طول دیوار بیشتر از 200 کیلومتر باشد که در کاوش‌هاى آینده به جواب آن خواهند رسید. همچنین تا قبل از تخمین زده می‌شد اما بر طیق آخرین نمونه‌هاى آزمایش شده در آزمایشگاه‌هاى معتبر این دیوار مربوط به دوره ساسانى است.

دیوار گرگان در مناطق کوهستانى 2و در دشت 10 متر عرض داشته و آجرهاى بزرگ آن ابعاد 41 در 41 و قطر 10 سانتیمتر در دهها کوره آجرپزى پخت می‌شده است. بسته به خاک منطقه‌اى که آجر پخته می‌شد رنگ آن از نخودى تا قرمز فرق می‌کند. خندقى 30 مترى هم در جلوى دیوار کنده شده که آب از طریق آن به دشتها و کوره‌هاى مسیر مى رسید. از ارتفاعات پیشکمر تا روستاى زاو در پارک ملى گلستان که 35 کیلومتر است بخشهایى از دیوار سالم‌تر باقى مانده و با حفارى در چندین نقطه خوشبختانه بقایایى دیوار از زیر خاک بیرون آمده است.

در کاوش‌هایى که تا کنون انجام شده‌است 2 هزار متر مربع از دیوار حفارى گردیده‌است که درپی‌آن یک آتشگاه و استراحتگاه سربازان که فضا وابسته به دیوار بوده کشف شده‌است. همچنین دو قلعه از حدود 38 دژ تخمین زده در طول دیوار کاوش شده که به نظر محل سکونت سربازان بوده است. قلعه‌ها از اندازه‌هاى 120 در 120 متر شروع و بزرگترین آن به 240 در 300 متر می‌رسید. اکنون براى حفاظت دیوار در قسمت‌هایى از آن در دو طرف دیوار میله گذارى انجام شده تا حریم دیوار حفظ و از خرابى آن جلوگیرى شود. راندن خودروها بر روى آجرهاى ریخته از دیوار موجب شکستن و از بین آنها می‌شود و بعضى از اهالى از آجرهاى دیوار براى ساختمان‌سازى خود استفاده کرد‌ه‌اند. همچنین رعایت نکردن حریم دیوار از سوى سازمانهاى دولتى خسارتها‌ى فراوانى را به دیوار زده است.

بر طبق گزارشات مردمى نمونه‌هایى از آجرهاى دیوار نزدیک ساحل دریاى خزر و در داخل خلیج گرگان دیده است. در فصل آینده کاوش باستان شناسان قصد دارند باستان‌شناسى زیر آب دریاى را با کمک غواصان انجام دهند تا آثار معمارى احتمالى مدفون شده دیوار گرگان را در زیر آب بدست آورند. گفتنى است دیوار تمیشه دیوار دیگرى در جنوب دیوار بزرگ گرگان است که بخش شمالى آن در خلیج گرگان وجود دارد و احتمال اینکه دیوار بزرگ گرگان و تمیشه زمانى یک دیوار بوده است.

آموزش کامل گنج یابی در ایران (پکیچ دفینه و زیرخاکی مشک آبادی)

تمام اطلاعات و منابع مهم گنج یابی و دفینه یابی به زبان فارسی در این مجموعه موجود است. دانلود بزرگترین مجموعه آموزش کامل گنج یابی و نشانه های دفینه (پکیج دفینه و زیرخاکی مشک آبادی) مجموعه بزرگ و کم نظیر آموزش کامل گنج یابی در ایران، اولین کامل ترین پکیچ گنج یابی و نشانه های ...

دریافت فایل

نابودی دفینه و گنجینه قلعه امام مریوان

قلعه مریوان که روی کوه امام قرار دارد، در استان کردستان، جنوب شهرستان مریوان واقع شده است. بر اساس برخی از مستندات تاریخی این قلعه به‌مدت 3 قرن یکی از مکان‌های حکومتی امیران بابان و اردلان بوده است. نام کوه امام از نام «شیخ احمد بن انبار نعیمی الحسنی» گرفته شده که در سده 8ه. از طرف امیر حمزه بابان به عنوان پیش نماز و امام جماعت مسجد سرخ منسوب شده که همزمان با ساخت قلعه از طرف امیر حمزه بابان فرمان ساخت مسجد هم داده شده بود....

پیشروی فعالیت‌های معدن سنگ، در حریم قلعه امام مریوان مقدمات تخریب بقایای تاریخی آن را فراهم کرد. این درحالی است که بخش عمده‌ای از قبور تاریخی قلعه در طول زمان ویران شده است. قلعه امام از جمله بناهای ثبت شده میراث‌فرهنگی و مورد احترام مردم مریوان به شمار می‌رود.

نمایی دور از  محل قرار گیری قلعه امام روی کوه‌ها

یکی از باستان‌شناسان شهرستان مریوان  با اعلام این خبر به CHN می‌گوید: «بیش از 10 سال است که  معدن سنگ زیر قسمت شاه‌نشین قلعه دوم مشغول به فعالیت است به‌طوری که پیشروی فعالیت‌هایش به حریم قلعه کاملا محسوس است.»

 این باستان‌شناس که ادامه می‌دهد: «به‌دلیل نبود اطلاع رسانی و رسیدگی متولیان میراث‌فرهنگی بسیای از قبور قهرمانانان قلعه در اثر گذر زمان تخریب و بخشی از آن‌ها شکسته‌اند.»

 این درحالی‌است که سید عبدالصمد تواری در کتاب «نورالانوار» می نویسد: «امیر حمزه بابان جنگی را بر پا کرد و در آن شهر های دیار بکر و حلب فتح کرده و ترکان و اعراب با نیروی بسیاربه مقابله با او برخواستند ولی بی‏نتیجه بود که در نتیجه به فکر مکر و حیله ای افتادند و حمدون بگ سر لشکر سپاه بابان را با پول و پاره ای خریده و سرانجام خود و سپاهش را تسلیم می‌کند امیر حمزه که تنها می ماند به ناچار میدان کارزار را ترک کرده و با عده ای از یارانش که به او وفادار مانده بودند فرار را بر قرار ترجیح می دهند و در ناحیه مریوان بر روی کوه سه قله که امروزه به امام مشهور ا‌ست سکنی گزیدند بعد از استقرار در قله ی امام به جمع آوری نیرو و ترمیم سپاه خود پرداخت وهمچنین بر روی این کوه قلعه و دژهای محکمی را به وجود آورد که در میان قلعه ها مسجدی ساخت که شیخ احمد انباری نعیمی را به عنوان امام و پیش نماز آن تعیین کرد.»

 

فعالیت‌های معدن سنگ در پای قلعه

هرچند که قلعه مریوان بار دیگر در زمان سهراب بگ اردلان رونق میگیرد و به عنوان مرکز حکومتی مورد استفاده قرار می گیرد. آیت الله مردوخی در کتاب «میژوی کوردستان» در این باره می نویسد: «سهراب بگ پسر مامون بگ اول در سال 945ه. ناحیه تحت فرمانروایی مامون بگ دوم که برادرزاده ی خود او بوده را به تصرف در می‎آورد و در ناحیه مریوان روی کوه بلند قلعه‏ای محکم را برای روزهای جنگ و ناامنی ساخت (مردوخی:145:1375) که امروزه آثار قلعه روی کوه پیداست.»

 

گورستان قلعه در قله اول

کوه امام که جنلگی متراکم آن را در بر گرفته 3 قله بلند دارد به همین دلیل سید عبدالصمد تواری از آن به عنوان سه قله یاد می‌کند. در قله اول گورستانی رو باز، سنگ و چوب دیوارهای مسجد سرخ، درختی کهن که در جلو مسجد سرخ دیده می‌شود مکانی برای استراحت و گرد هم آمدن مردم روستا در زمان غروب بوده، آثار ویرانه‎های خانه‎ها که دست زمانه و جبر ظالمان آن را ویران کرده هنوز دیده می‌شود. همانطور که گفته شد مسجد سرخ از طرف امیر حمزه بابان در سده 8ه بنا شده دیوار بیرونی مسجد به وسیله‎ای آجرهای چهارگوش پخته شده قرمز ساخته که این باعث شده که به مسجد سرخ مشهور شود این مسجد حجره‌هایش بعدها رونق یافت و به عنوان یکی از دارالعلم‌های کردستان خود را مطرح کرد و دانشمندان بسیاری را در آن پرورش داده‏است.

 

بخشی که احتمالا تراس شاه نشین در قله دوم است

قلعه دوم به نام قلعه شاه‌نشین شناخته شده تا چند سال پیش اطراف قلعه، خرابه و دیوارهایی با  آجر قرمز در آن دوران ساخته شده که امروز نیز این خرابه‎ها هر چند اندک در میان درختان دیده می‎شود.

 در بلند ترین قسمت قلعه‌ دوم تخته سنگ بزرگی تراشیده شده و تراس بزرگ و زیبایی از آن تراشیده‌اند که منظره زیبایی از دشت مریوان و دریاچه زریبار از آن نمایان است. پهنای ایوان 18 تا 20 متر است رو کار این ایوان از ملاطی که از آهک و گچ و ماسه درست شده که ساروج گفته می‎شود و ساروج کاری شده، سختی و سفتی ملاط ساروج باسیمان و بتن برابری می‌کند.

 

محلی که احتمالا آب انبار قلعه امام

درست در قسمت پایین شاهنشین مکانی دیده می‌شود که مردم دور و بر به آن آب انبار می‌گویند. این آب انبار که منبعی بوده برای مهار و ذخیره آب، آب مورد نیاز مردم قلعه را تامین می‌کرده است. قسمتی از آب انبار که پس از سالیان دراز هنوز پا برجا و باقی است در دل کوه کنده و تراشیده شده است و قسمت‌های دیگر این آب انبار مثال سقف (بام) و قسمتی از دیوار شمالی و شرقی آن ویران شده است.

 قلعه سوم که بلند ترین قلعه شناخته می‌شود مشهور به قلعه زندان است، کارشناسان معتقدند این قله به‌دلیل مرتفع و دور از دسترس بودن به عنوان زندان استفاده می‌شده تا هیچ زندانی نتواند از آنجافرار کند. بلندی قلعه زندان به‌گونه‎ای است که همه کوه امام زیر پای آن قرار دارد و امکان دارد که مکانی مهم برای نگهبانی از قلعه باشد.

سنگ قبر شکسته هه لوغان

درحال‌حاضر با توجه به اتفاقالی که در قلعه امام رخ داده مردم مریوان  و روستاهای اطراف هر ساله در جلو مسجد سرخ و گورستان قلعه ویران می‌شوند و به یاد قهرمان‌ها و شکوه و جلال آن‌‌ها به شادمانی می‌پردازند.

 با این حال هنوز هیچ تلاشی برای حفظ این قلعه صورت نگرفته حتی دیوارهای قلعه از بیخ کنده شده و تنها آثاری که از قلعه امام و قله‌های سه گانه آن به‌جا مانده خاطرات شفاهی مردم است.

آموزش کامل گنج یابی در ایران (پکیچ دفینه و زیرخاکی مشک آبادی)

تمام اطلاعات و منابع مهم گنج یابی و دفینه یابی به زبان فارسی در این مجموعه موجود است. دانلود بزرگترین مجموعه آموزش کامل گنج یابی و نشانه های دفینه (پکیج دفینه و زیرخاکی مشک آبادی) مجموعه بزرگ و کم نظیر آموزش کامل گنج یابی در ایران، اولین کامل ترین پکیچ گنج یابی و نشانه های ...

دریافت فایل